Palet Alırken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Yazan: Nevcan Uludaş 

Öğrencilerimin ve çevremdeki dalıcıların oldukça fazla sorduğu bir soru bu; “Hangi paleti almalıyım?”. Bu soru, tam doğru sorulmuş bir soru değil aslında. Kullanım amacına göre farklı palet türlerine ihtiyaç duyabilirsiniz. Benden size bir marka ya da bir model söylememi beklemeyin. Bu hata olur. Gelin palet almadan önce nelere dikkat etmemiz gerektiğine beraber bakalım.

1. Kullanım Amacı

Öncelikle ne için palet istediğimizi belirleyelim. Yüzmek, serbest dalış yapmak, zıpkınla balık avlamak, sportif (tüplü) dalış, teknik dalış ya da sanayi (ticari) dalış yapmak için olabilir.

Ayrıca dalış yaparken dalıcı, asistan dalıcı (rescue diver) ya da eğitmen rolünde olmanız bile ihtiyaç duyacağınız palet seçimini etkileyecektir.

2. Su Şartları

Dalış derinliği ve akıntı şiddeti göz önünde bulundurmanız gereken en temel seçeneklerdir. Çünkü derinlik arttıkça, ilerlemeniz için itmeniz gereken su ağırlaşacaktır. Yani sizin daha geniş ve sert palalı paletleri tercih etmeniz gerekmektedir. Aynı şekilde eğer sürekli akıntılı yerlerde dalış yapıyorsanız yine hafif ve split (yarık) paletlerden kaçınmalısınız.

3. Seyahat Sıklığı

Fazla seyahat eden biriyseniz, paletinizin kolay taşınabilmesi ve hafif olması sizin için büyük avantaj sağlayacaktır. Ben sürekli seyahat eden biri olarak bunun cenebesini çok çekiyorum 🙂

4. Bütçe

20₺’den 2.000₺’ye kadar geniş bir yelpaze sunabilirler size. Ancak uzun süre kullanabileceğiniz, kaliteli bir palet almak istiyorsanız ortalama 400–500₺’yi gözden çıkarmanız gerekecektir.

5. Tecrübe

Her paletin kendine has bir vuruş tarzı vardır. Zaman içerisinde, siz daha fazla dalış yaptıkça, kendi tarzınızı oluşturacaksınız ve daha fazla palet tecrübe ettikçe hangisini sevdiğinize yine siz kendiniz karar vereceksiniz.

Ayrıca henüz yeterince tecrübesi olmayan dalıcıların sıklıkla paletlerinin ucuna bastığını ve bunun palete ciddi zarar verdiğini söyleyebilirim. Eğer sizinde yeterince tecrübeniz olmadığına inanıyorsanız ilk başta düşük maliyetli bir palet tercih ederseniz sonrasında üzülmezsiniz 🙂

6. Bacak Gücünüz

Bazı paletler palalarının şekilleri itibariyle daha çok bacak gücüne ihtiyaç duyalar. Split paletler ise daha az güç ile ilerleyebilmenizi sağlar. Eğer bacaklarınız yeterince güçlü değilse ve ağır bir palet kullanıyorsanız dalış sırasında sıklıkla kramplarla karşılaşabilirsiniz.

Dalış Türlerine Göre Tercihler

Serbest Dalış için;

Serbest dalış yapmayı planlıyorsanız uzun palalı, kapalı paletleri tercih etmelisiniz. Eğer derinlik 20m’nin üzerinde olacaksa, palaları karbon-fiber malzemeden üretilmiş paletleri ya da yunus kuyruğu tarzı (mono fin) paletleri tavsiye ederim.

Yüzmek için;

Yüzmek için topuk kısmı kapalı, yumuşak ve pala hacmi düşük olan paletler tercih edilebilir. Profesyonel yüzücüler için maalesef nasıl bir palet kullanmaları gerektiği konusunda tavsiyede bulunamayacağım.

Sportif Dalış (SCUBA) için;

Eğer tercih ettiğiniz dalışların çoğu ortalama 18–20 metre derinliklerde, akıntının olmadığı, aşırı efor harcamanız gerekmeyen dalışlarsa kesinlikle split yada ergonomik paletleri tavsiye ederim. Bu tarz paletler sizi daha az yoracağı için hava tüketiminiz önemli ölçüde azalacaktır.

Eğer güçlü bacaklara sahipseniz mono malzemeden yapılmış ağır, geniş ve kısa palalı, açık paletleri; daha zayıf bacaklara sahipseniz split fin tarzı (yukarıda bahsettiğim gibi) daha hafif paletleri kullanmanızı tavsiye ederim. Ancak split fin kullanıyorsanız akıntıda yeterli performans alamayacağınızı bir kez daha hatırlatırım.

Henüz yeterince tecrübe sahibi değilseniz bence palet almak için acele etmeyin; ama almak zorunda kalırsanız kesinlikle eskitmekten korkmayacağınız ucuz paletleri tercih etmenizi tavsiye ederim.

Eğitmen ya da rescue dalıcı iseniz (birini taşıma ya da müdahale etme ihtimalini göz önünde bulundurarak) güçlü paletler tercih edebilirsiniz.

Teknik Dalış & Sanayi Dalışı için;

Bu tarz dalışlar yapıyorsanız kesinlikle güçlü paletlere ihtiyacınız var demektir. Çünkü su altını izlemek için değil bir amaç için aşağıda olacağınızı unutmayın.

Yüzme ve serbest dalış hariç açık paletleri (topuk kısmı açık olan paletleri) kullanmanızı tavsiye ederim. Ve açık palet seçerken topuk kısmı 1–2 parmak dışarıda kalmalıdır. Aksi takdirde palet vurmanız oldukça güçleşecektir.

Sportif ve teknik dalış için tavsiye edebileceğim bazı marka ve modeller:

Güçlü paletlere örnek olarak; 
* Scubapro Jetfin (benim kullandığım mevcut paletim), 
* Poseidon Trident Fin, 
* DiveRite XT Fins, 
* Hollis F1 Bat Fin, 
* Oms Slipstream Fin,
* Mares Avanti Quattro + Fin,
* Technisub Stratos Fin

Split paletlere örnek olarak;
* Scubapro Twinjet,
* Oceanic V-12,
* Mares Raptors

Ergonomik olarak;
* Scubapro Seawingnova,
* Hollis F2,
* Mares X-Stream

Emin oldun hiçbir ticari kaygı içermeden paylaşıyorum 🙂 Kullandığım paletler içerisinde memnun olduklarımın bir listesidir. Eminim henüz kullanma fırsatı bulamadığım başka güzel paletlerde vardır.

Eğer ayağınızda palet varken sürekli yürümeniz gerekiyorsa (neden bilmiyorum) ve paletlerle bunu yaparken çok zorlanıyorsanız, elimde tam da sizin için bir palet var. Katlanabilir paletler 🙂